Crni luk je dvogodišnja biljka koja u prvoj godini vegetacije razvija lukovicu pod zemljom i mlada pera iznad zemlje. Tokom ove faze, luk se koristi za ishranu i vadi se krajem leta. Međutim, ako se luk ostavi u zemlji, prelazi u fazu mirovanja tokom zime. S proleća, iz korena počinju da rastu nova lukovica i listovi, a tokom druge godine vegetacije dolazi do formiranja cvetova i semena.
Cvetovi crnog luka pojavljuju se na stabljikama koje se nazivaju bikovi. Ovi cvetovi imaju oblik kugle i sadrže sitne crne semenke koje se nazivaju barut. Cvetanje crnog luka obično se događa u junu druge godine, a seme se prikuplja u avgustu. Semenke se formiraju unutar cvetova i postaju crne i zrele, što ukazuje na spremnost za berbu.
Seme se prikuplja pažljivo, jer ako se cvetovi potpuno osuše na stabljici, semenke mogu ispasti na zemlju i izgubiti se. Prilikom prikupljanja, cvetovi se otkidaju i odlažu u hladovinu radi sušenja, nakon čega se omotači cvetova sami otvaraju, što olakšava sakupljanje semena.
Barut, crni luk i idealne uzgojne prakse
Seme crnog luka zadržava klijavost dve godine, što omogućava njegovo sejanje u narednim sezonama. Očuvanje semena starih sorti luka je važno za održavanje tih sorti u budućnosti.
Prikupljeno seme se može sejati već na jesen u plastenicima ili rano u proleće na otvorenom, a od njega se dobija mladi luk ili apradžik. Čak i nakon što luk procveta, lukovice ostaju jestive i mogu se koristiti tokom nekoliko meseci. Takođe, stabljike sa kojih su otkinuti cvetovi zadržavaju intenzivan miris i ukus luka i mogu se dodavati raznim jelima, poput salata ili omleta.
Proizvodnja semena crnog luka ne samo da doprinosi očuvanju biljke, već omogućava i dalje korišćenje lukovica za ishranu, čime se maksimalno iskorišćavaju resursi koje biljka pruža. Na ovaj način, poljoprivrednici mogu osigurati kontinuiranu proizvodnju i upotrebu crnog luka kroz više sezona, što doprinosi održivosti u poljoprivredi.
Ova praksa je od posebnog značaja za očuvanje tradicionalnih sorti luka, koje su prilagođene specifičnim uslovima rasta u određenim regionima i imaju posebne osobine koje ih čine dragocenim. S obzirom na sve ove prednosti, pravilna briga o crnom luku tokom njegovog dvogodišnjeg ciklusa može značajno doprineti efikasnosti i održivosti u poljoprivrednoj proizvodnji.
Izvor: Dobro jutro
