Naše vinarstvo beleži neke zavidne cifre. Primera radi, na domaćem tržištu belih vina dominira autohtona sorta tamjanika, koja zauzima značajan deo od blizu 20.000 hektara pod vinovom lozom i čini oko 30% od ukupno 40 miliona litara vina proizvedenih godišnje. Međutim, Srbiji nedostaju vinari sa zasadima od 50 hektara kako bi tamjanika bila konkurentna na svetskom tržištu.
Veliki trud i rad malih domaćinstava doveo je ovu sortu belog vina do vodeće pozicije. Najviše zasada nalazi se u Župi, ali se svake godine širi i na druge krajeve zemlje. Prema Stevanu Rajti, predsedniku Saveta vinara, poznate vinarije proizvode oko 100.000 boca godišnje, dok manja imanja imaju kapacitet od 20.000 flaša.
Uzgoj tamjanike zahteva upornost, jer mlada loza ne može biti kvalitetna. Potrebno je da prođe tri do četiri godine od sadnje da bi se loza prilagodila vremenskim uslovima. Klimatske promene, kao što su padavine, jaki vetrovi i vrućine, predstavljaju veliku opasnost za vinograde. Poslednje nepogode uništile su između 20 i 30% vinove loze širom Srbije, uključujući Šumadiju, Vojvodinu i Negotinsku krajinu.
Stranci traže srpska vina – ali u kojoj meri?
Aktuelni podaci pokazuju da je proizvodnja grožđa i vina u Srbiji uglavnom fokusirana na međunarodne sorte vinove loze. Autohtone, lokalne i novostvorene vinske sorte čine samo oko 8% ukupne proizvodnje. Bele vinske sorte su zastupljenije i čine 58,46% ukupnih površina vinograda.
Država pruža velike subvencije za kupovinu opreme i sadnju vinograda, kao i za izgradnju puteva kako bi površine pod vinovom lozom bile atraktivnije za turizam. Međutim, problem nije novac, već nedostatak radne snage i škola za obuku enologa, tehnologa, kalemara i podrumara. Predlaže se formiranje posebnog odeljenja pri resornom ministarstvu koje bi se bavilo vinogradarstvom.
Prema Rajti, Srbija ima kvalitetna vina, ali ne i kvantitet. Ipak, na međunarodnim sajmovima, srpska vina dobila su visoke ocene. Među najzastupljenijim vinskim sortama u Srbiji su grašac, šardone i rizling. Autohtone sorte kao što su smederevka, tamjanika i slankamenka nalaze se među pet najzastupljenijih lokalnih sorti.
Tržište Srbije može godišnje da apsorbuje između 65 i 70 miliona litara vina iz regiona i uvoza. Glavni uvoznici su Makedonija i Crna Gora, dok manji udeo imaju Hrvatska i Slovenija. Takođe, vino se uvozi iz Italije, Francuske, Španije, Portugala, Argentine i Australije.
Izvor: AgroPress
