Bundeva je jednogodišnja zeljasta biljka koja se uzgaja u celom svetu. Specifičnog je mirisa i ukusa, a njena hranljivost je velika.
Ovo povrće sadrži 90 posto vode, ali i obilje korisnih sastojaka, kao što su vitamini C i B, karotin, folnu kiselinu, niacin. Od minerala najviše ima kalijuma, fosfora, kalcijuma i gvožđa.
U našim krajevima bundeva i tikva se poistovećuju, najčešće se gaji sorta čija je kora bele boje, a meso narandžaste.
Gde uzgajati bundevu
“Vegetacija kod bundeve traje duže nego kod tikve, zbog čega se najviše i gaji u niziji. Gajene površine se sa porastom nadmorske visine smanjuju. Na visinama preko 500 metara daje samo nedozrele plodove. Bundeva je biljka koja voli toplotu”, kaže savetodavac PSSS-a Miloš Nikoletić i dodaje da se u Vojvodini za tikvu koristi naziv “ludaja“ pošto izaziva nervno rastrojstvo, napetost i razdražljivost ljudi i stoke ako se njeno seme koristi u sirovom stanju.
Zato se seme bundeve koristi u malim količinama i to isključivo pečeno.
“Vreže bundeve mogu da porastu do 7-8 metara, a plodovi kod posebno krupnih sorti mogu dostići težinu do 50 kilograma. Kako bi se dobili toliki plodovi, jedna od mera je uklanjanje ženski cvetovi sa vreža i potrebno je održavati maksimalno povoljnu vlažnost zemljišta. Takođe, u osnovnoj obradi zemljišta neophodno je zaorati velike količine organskog stajskog đubriva”, ističe Nikoletić.
Postoji velika varijabilnost u obliku i boji ploda u okviru jedne vrste bundeva. Tako imamo okrugle, spljoštene, eliptične, loptaste, bundeve koje liče na hrastov žir, a njiva boja može biti narandžasta, crvena, crna, mrka, zelena, a najčešće je bela. Dok površina bundeve može biti glatka ili hrapava.
“Sitan plod je hranljiviji i ukusniji. Jedna od najukusnijih bundeva koja je slađa od mnogih kolača je bugarska sorta “Raketa“. Znači, bundeva najbolje uspeva u ravničarskim krajevima, traži potpunu osvetljenost, ne voli zasenu, bogatu ishranu, naročito organskim stajnjakom i dosta vlage i veoma je osetljiva na mraz”, objašnjava Nikoletić.
Plod bundeve poznat je u narodnoj medicini i preporučuje se kao diuretik, za izbacivanje suvišne vode iz organizma, naročito ljudima koji boluju od reume, gihta ili upale bubrega.
Seme bundeve sadrži sve korisne sastojke kao i sam plod, preporučuje se kao efikasan i neškodljiv lek protiv dečjih glista i pantljičare. Trudnice, dojilje, stariji i osobe sa bolesnom jetrom mogu da uzimaju seme bundeve, a svakodnevno treba da ga jedu i muškarci koji imaju problema sa prostatom jer smanjuje tegobe.
