Upotrebom poreske politike, mogu se sprovesti različite mere koje idu dalje od pukog „prikupljamo porez za državni budžet“. Globalno gledano, ekologija postaje sve značajniji fokus ovog pristupa.
Iako porez na imovinu nije tipično ekološki orijentisan porez, mnoge zemlje širom sveta koriste ovaj poreski instrument za promociju očuvanja životne sredine putem korišćenja imovine. U Srbiji, ekološki aspekt poreza na imovinu je slabo izražen. Kod nas se primenjuju samo dva poreska oslobođenja koja su vezana za zaštitu životne sredine.
Kao specifičan primer navešćemo poljoprivredno zemljište. Ono, bez obzira na to da li se koristi za konvencionalnu ili organsku proizvodnju, podleže istim poreskim pravilima i olakšicama.
Porez na imovinu: privilegije i odstupanja
U nekim društvima, s obzirom na značaj dostupnosti hrane, poljoprivredno zemljište uživa poseban tretman u smislu poreskih olakšica i često je izuzeto od oporezivanja, bez obzira na negativne uticaje poljoprivrede na okolinu. Nasuprot tome, organskoj poljoprivredi se obično pristupa putem subvencija i drugih poreskih olakšica, kao što je porez na dohodak, kako ističe Cvjetana Cvjetković Ivetić iz Pravnog fakulteta u Novom Sadu u svom istraživanju o ulozi poreza na imovinu u zaštiti životne sredine.
Poreski režim za šume pokazuje značajne razlike u tretmanu u zavisnosti od države. Neki pristupi uključuju opšte olakšice u plaćanju poreza na imovinu za sve šume, kao što je slučaj u Bugarskoj i Mađarskoj. Drugi pristup se fokusira na specifične kategorije šuma koje nemaju komercijalni karakter. Tu spadaju zaštitne šume sa izraženom ekološkom funkcijom ili šume specijalne namene. U drugoj kategoriji spadaju one koje se nalaze u nacionalnim parkovima, koriste se za važna istraživanja ili imaju socijalnu ulogu.
U našem regionu, zemlje poput Slovenije i Crne Gore omogućavaju poresko oslobođenje za šume u oba pristupa. U Slovačkoj i Poljskoj primenjuju se olakšice za zaštitne šume Pak sa druge strane, neke države, kao što su Češka i Turska, privremeno oslobađaju od poreza šumsko zemljište koje se ponovo koristi u skladu s novim namenama.
Izvor: 24 Sedam
