Fiziološke oboljenje koje se javlja na jabukama, a po nekad i na kruškama – skald, pojavljuje se iskjlučivo na plodovima koji su čuvani u hladnjači, odnosno na niskim temperaturama. Zaraženo voće dobija smeđu boju koja sve više tamni i postaje hrapava.
Kako nastaje skald
“ Simptomi ovog oboljenja dodatno se pojačavaju nakon iznošenja plodova iz hladnjače. Uzrok nastanka je oksidacija α-farnezena, jedinjenja koje se prirodno nalazi u pokožici plodova, a čijom oksidacijom se stvaraju jedinjenja pod nazivom konjugovani trieni koji dovode do nekroze ćelija pokožice. Može da se javi na gotovo svim sortama, a posebno su osetljive sorte osnovne zelene boje pokožice, kao što su greni smit, crveni delišes” objašnjava za Bolju zemlju dipl. inž. Mirjana Ostojić.
Ranija berba voća dovodi do jače pojave ovog fiziološkog oboljenja. Veliki uticaj ima i kada su leta veoma topla, praćena sušama, pojava skalda je ranija i veća.
Kako izgleda skald
“Pokožica dobija smeđu boju koja sve više tamni nakon iznošenja voća iz hladnjača, postaje hrapava, odnosno blago ulegnuta. Jači intenzitet posmeđivanja je na neosunčanoj strani ploda. Oštećenje nije jasno oivičeno. Porastom temperature na kojoj su plodovi, posmeđivanje postaje jače. Oboljenje je isključivo površinsko, samo u krajnjem stadijumu može da zahvati tanak sloj mezokarpa ispod pokožice. Na plodovima čuvanim u hladnjačama sa normalnom atmosferom može da se javi već krajem novembra, a na plodovima čuvanim u hladnjačama sa kontrolisanom atmosferom, u januaru” kaže naša sagovornica.
Simptome slične skaldu ima i starosno posmeđivanje, važno je istaći da se ono javlja na zrelijim plodovima žute pokožice i jača sa sunčane strane.
Kako objašnjava naša sagovornica, posmeđivanje pokožice, odnosno ožegotine, mogu da se jave i u slučaju oštećenja od ugljen – dioksida, ali je u tom slučaju oboleli deo ploda jasnom ivicom odvojen od zdravog dela.
Kako suzbiti oboljenje
“ Veoma je važno odabrati optimalan momenat berbe, jer prerana berba dovodi do jake pojave ovog oboljenja. Osetljive sorte i partije treba izneti iz hladnjače pre moguće pojave simptoma, a to je kraj novembra za normlanu atmosferu, odnosno kraj januara za kontrolisanu atmosferu. Ovo su okvirno dati periodi, budući da pojava skalda znatno zavisi od agroekoloških uslova tokom vegetacije” rekla je Mirjana Ostojić.
Na pojavu ovog fiziološkog oboljenja može uticati i režim čuvanaj voća, tako osetljive sorte treba čuvati u posebnim uslovima i tada se simptomi mogu kasnije javiti. Takođe, velike količine kalijuma podstiču pojavu skalda, dok je azot, fosfor i kalcijum smanjuju.
